Okula adımınızı attığınız ilk andan itibaren sizleri sınayan birçok anla karşılaşıyorsunuz. Velilerin karşılaştırmaları, öğrencilerin kendi içlerindeki kıyaslamaları ile başlayan sınamalar yazılı sınavlarla devam eder ve karşınıza bir gün TEOG, YGS, LYS olarak çıkar. Her sınav önemli ya da önemsiz öğrencide strese sebep olur, bu çok normaldir ancak bazı sınavların geleceğe büyük etkisi olmasından dolayı oluşabilecek aşırı kaygı sınavın beklenenden kötü geçmesine sebep olur.
Sınava hazırlık süreci yeterince zorluyken ve öğrencilerin istedikleri sonuçlara ulaşmak için birçok konuya hakim olması gerekiyorken, onların sınav kaygısından dolayı eksik soru cevaplamaları önlerinde büyük bir engel. Aslında bu düşünce bile öğrencilerin sınav kaygısını arttırabiliyor. Öğrenciler sınava az bir süre kalmışken konu eksiklerine odaklanmaktan çok sınav sırasında heyecan yaparlar mı diye korku içerisindeler. Sınav korkusunu yenmenin belirli bir kuralı vardır denemez, her öğrencinin sınava hazırlanırken psikolojisi, tepkisi, sınavın ona etkisi farklıdır. Ama denenmesi gereken birkaç yöntem elbette ki var, öncelikle eğer korkusunu yenmek istiyorsa bu korkunun nedenlerini daha derinden incelemeli öğrenci.
Sınav korkusunun nedenleri nelerdir?
Öğrencinin üzerinde belki çevresindekiler fark edemese de çok büyük bir baskı var. Çevresindeki herkes onun sınava hazırlandığını biliyor ve sınav günü ile ilgili bir beklentileri var, buna en yakınındakiler de dahil. Öğrenci çevresindekilerin sevgisinin sınav sonucuna göre değişmeyeceğini bilse bile sevdiklerini hayal kırıklığına uğratmaktan korkuyor. Tıpkı kendini hayal kırıklığına uğratmaktan korktuğu gibi, çünkü en çok kendiyle baş başa kalıyor ve bu süreçte ister istemez hayaller kuruyor.
Derslerin ve konuların öğrenci gözünde büyümesi de korkuya sebep olan şeylerden biri. Çok fazla ders, çok fazla konu, çok fazla kitap öğrencinin zamanı kontrol etmesinde onu olumsuz etkiliyor. Zamanının asla yetmeyeceğini düşünüp aslında verimli kullansa yetecek olmasına rağmen vakit kaybediyor ve vakti daraldıkça korkusu daha da artıyor.
Öğrenciler sınav döneminde birbirlerinin de sınav korkularını tetikleyebiliyor. Kimi öğrenci grupları başarıyı olumlu etkilese de bir grupta sınav korkusu içerisinde bir öğrenci varsa ister istemez diğerlerini de olumsuz etkiliyor. Bunun sebebi öğrencilerin sınava hazırlık sürecinde birbirleriyle çok fazla diyalog halinde olmaları. Uzun uzun sınav sohbetleri yapmaları ve birbirlerinin korkularından etkilenmeleri.
Sınav korkusunu yenmek için neler yapılabilir?
Öncelikle öğrenci üzerindeki baskıyı bir kenara bırakmalı, özellikle de kendi kendine yarattığı baskıyı. İleride mutlu olmak için sadece o mesleği yapmasına, o okulda okumasına gerek olmadığını bilmeli. Baskının ona zarar verdiğini bilip kendini kaygılanırken fark ettiğinde kafasını dağıtacak şeyler yapıp bu ruh halinden çıkmalı. Belki günü kurtarmak diyebiliriz ama sınava kadar her günü bu şekilde kurtarabilir. Eğer kendini mutlu etmek için sadece kendine ihtiyacı olduğunu bilirse öğrenci, sevdiklerinin umdukları sonucu elde edemediğinde onun mutluluğu için sevineceklerini de bilir.
* Dersler konular ne kadar çok olsa da önündeki zamanı hayıflanarak geçirmek yerine bir konu bitirebiliyorsa kazançta olacağını bilip buna göre hareket etmeli öğrenci. Sınava ne kadar zaman kalırsa kalsın pes etmemeli çünkü ne kadar çok konu olursa olsun sınavdaki soru sayısı sabit, eksik kaldığı konudan hiç soru çıkmazken hayıflanmak yerine bitirdiği konudan soru çıkabilir ve bu öğrenciyi bir adım ileri taşıyabilir.
* Son çözüm önerisi de sınava hazırlık sürecinde en çok zaman geçirdiğiniz arkadaş gruplarının sizlere olan olumsuz etkisiyle alakalı. Bunun tek çaresi sınav korkunuzu arttıracak muhabbetlerin içine girmemeniz, konu oraya geliyorsa mümkünse ortam değiştirin değilse uygun bir dille bunun sizlere ve kendilerine zarar verdiğini söyleyip konuyu kapatmalarını isteyin. Arkadaşlarınızın buna kırılacağını düşünmeyin çünkü aynı şey onları da olumsuz etkiliyor.